Een democratie is niet vanzelfsprekend. We moeten er samen moeite voor blijven doen. Door naar elkaar te luisteren, je verlies te nemen en tegelijkertijd je stem te laten horen. Letterlijk, als we straks weer naar de stembus mogen. Om kinderen uit te leggen waarom dat stemmen zo belangrijk is, komt het eerste kinderboek dat voormalig SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen schreef als geroepen: Piraten, dieren, bejaarden. Wat stem jij?.
Door Maaike de Vries
Het boek is opgedeeld in logische hoofdstukken. Eerst wordt uitgelegd wat een democratie eigenlijk is en daarna wordt ingegaan op de vraag wie nu eigenlijk de beslissingen in ons land moeten nemen en hoe onze democratie werkt. Gesthuizen gebruikt duidelijke voorbeelden die je direct begrijpt en kunt linken aan je eigen leven. Bijvoorbeeld een beslissing nemen in je voetbalteam of in de klas.
In de gekleurde blokjes geeft ze meer uitleg over lastige woorden zoals ‘parlementair taalgebruik’. Zijn de mensen in de Tweede Kamer echt boos op elkaar of doen ze maar alsof? Ik denk dat veel kinderen zich dat afvragen. Het gaat er in het journaal soms stevig aan toe. Als je met je kinderen naar stukjes van een debat kijkt, is het goed om uit te leggen dat juist dit gaat over democratie: je mening laten horen en luisteren naar de ander. Daar leer je weer van en uiteindelijk kun je misschien zelfs je mening bijstellen.
Wat nou als je zelf een politieke partij wilt oprichten? Een prachtig project voor op de basisschool om hiermee te oefenen. Dan ondervinden kinderen aan den lijve hoe lastig het is om anderen te overtuigen van jouw standpunten. Er spelen ook andere dingen mee zoals dat je de kinderen in de ene partij aardiger vindt dan de in de andere. Eigenlijk gaat het daar niet om, maar we laten er ons wel vaak door leiden. De (sociale) media hebben we nodig voor de democratie, maar ze leiden ook vaak af van de inhoud.
Gaandeweg duik je steeds dieper in wat we politiek noemen. Gesthuizen interviewt enkele politici en vergelijkt Nederland met andere landen, vroeger en nu. Ondanks dat er steeds meer onderwerpen bij gehaald worden, blijft de schrijver rustig uitleggen wat er gebeurt en waarom. Dat doet ze met humor en ook door de lezer serieus te nemen: ze schuwt lastige woorden (coalitie, referendum, petitie) niet en grijpt regelmatig terug naar eerdere voorbeelden. Deze herhaling werkt erg prettig. De opmaak is fris en speels met veel illustraties en genoeg witruimte. Het enige minpunt vind ik dat de laatste hoofdstukken wel erg ‘schoolboek-achtig’ zijn: de wat saaiere opmaak en de grotere lappen tekst vereisen wel veel concentratie om door te lezen.
Uiteindelijk kom je aan het eind van het boek tot de conclusie: het gaat toch echt om luisteren naar en in gesprek blijven met elkaar. Lees dit boek om er als ouder/opvoeder/leerkracht zelf meer over te leren, om voor te lezen (vanaf tien jaar) of om zelf te laten lezen (vanaf elf jaar): het zal waardevolle gesprekken opleveren die ervoor zorgen dat onze kinderen mondige burgers worden!
Boekgegevens
Sharon Gesthuizen, Piraten, dieren, bejaarden. Wat stem jij?, Uitgeverij Volt, 128 pagina’s (€ 16,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie maart 2021.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
