In zijn debuutroman Zes dagen beschrijft Ryan Gattis de zes dagen durende rellen die volgden op de vrijspraak van drie agenten in de zaak Rodney King op 29 april 1992.
Op 3 maart 1991 was televisiekijkend Amerika getuige van de gewelddadige arrestatie van Rodney King in Los Angeles, nadat een omstander had vastgelegd hoe drie agenten herhaaldelijk op de taxichauffeur in sloegen. De beelden riepen een diepe verontwaardiging op, die alleen maar heviger werd toen de betrokken agenten werden vrijgesproken. De chaos die direct na deze uitspraak bezit nam van Los Angeles was voornamelijk het gevolg van de huidskleur van de betrokkenen; King was Afro-Amerikaans, terwijl de drie agenten en het overgrote deel van de jury blank waren.
Tijdens de zes dagen durende rellen vielen er volgens de officiële berichten zestig doden als direct gevolg van de onlusten. Maar wanneer de bendehoofdstad van de wereld bijna een week lang in een wetteloze staat verkeert, omdat politie en andere hulpdiensten zwaar onderbemand zijn, is dat voor gangsters met een eigen agenda de perfecte gelegenheid om hun openstaande rekeningen te vereffenen. Zes dagen gaat over deze verhalen, waarin het dodenaantal vele malen hoger ligt.
Gattis laat in zijn boek zeventien getuigen aan het woord, wier levens allemaal met elkaar verbonden zijn. De auteur gaat hierbij niet zachtzinnig te werk. Hij vuurt de plotwendingen als kogels op je af en laat de adrenaline door je aderen razen. Vaak kijk je mee door de ogen van homeboys, bendeleden, die er hun hand niet voor omdraaien om leden van andere gangs af te schieten. Zo gebruikt Robert (A.K.A. Sherlock Homeboy) de vaardigheden die hij opdoet tijdens zijn studie als forensisch onderzoeker om ervoor te zorgen dat een plaats delict onmogelijk terug naar hem en zijn gang leidt.
Ondanks al het geweld is Gattis er heel goed in geslaagd om de bendeleden, junks en criminelen een menselijk gezicht te geven. Je leest wat hun dromen en verlangens zijn, hoe ze zich met geweld aan de armoede proberen te ontworstelen en hoe ze het geluk proberen af te dwingen als het leven ze het niet vanzelf geeft. Zes dagen gaat over de harde realiteit. Het is zoals de blanke nieuwslezer die al kijkend naar de rellen stamelt dat dit niet zijn Amerika is, waarop twee bendeleden die voor de tv zitten elkaar aankijken en zeggen: ‘Welkom in mijn Amerika, cabron.’
Boekgegevens
Ryan Gattis, Zes dagen, vertaling: Gerda Baardman, Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, ISBN 978 90 388 0061 5 (€ 19,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie oktober 2015
