In Van de kaart neemt sociaal geograaf Alastair Bonnett je mee naar ’s werelds laatste geheime plekken. Het boek bevat tientallen plaatsen die niet op de kaart staan of waar iets anders bijzonders mee aan de hand is. Ontdek de wereld, versie 2.0.
Van de kaart is geen boek om in chronologische volgorde te lezen. Het is het leukst om het lukraak door te bladeren en hier en daar wat te lezen, zodat je steeds weer nieuwe plaatsen en verhalen ontdekt. Neem de volgende zin: ‘Wie vandaag de dag het Aralmeer bezoekt, wordt geconfronteerd met een snijdende wind die over een kale vlakte jaagt.’ Deze ene passage roept meteen het beeld op van een oneindige leegte. Je hoort de wind loeien en voelt de droogte van de Aralkumwoestijn, want dat is hoe het Aziatische meer er tegenwoordig bij ligt: als een dorre woestenij.
Een ander voorbeeld: ‘Tijdens hun verblijf pleegden ze een gewapende overval en hielden ze prins Michael drie dagen gevangen.’ Waar vond dit drama plaats, wie waren erbij betrokken en hoe liep het af? Een tipje van de sluier: de gijzelnemers waren Nederlandse zakenlieden die het eiland annex prinsdom Sealand bezochten, en er werd een stuntman met een helikopter op afgestuurd om de prins te redden.
Ook de inhoudsopgave is interessant om te bekijken. Onuitspreekbare namen als Zjeleznogorsk (verborgen Russische stad waar kernwapens werden gefabriceerd), Nahuaterique (strijdtoneel van de Voetbaloorlog of de Oorlog van de Beroofden) en Kijong-Dong (een Noord-Koreaanse nepstad) doen het altijd goed. Maar ook hoofdstuktitels als ‘De ondergrondse steden van Capadocië’, ‘Eilanden van puimsteen en afval’ en ‘Nowhere’ maken je nieuwsgierig en prikkelen je fantasie.
Op deze manier kun je je met Van de kaart goed vermaken, al dan niet met een atlas of computer ernaast, want het boek bevat de geografische coördinaten van bijna elke besproken plaats. Je kunt er dus voor kiezen om de mysterieuze plekken uit het boek op te zoeken via Google Earth, maar – en dat is natuurlijk het leukste – je kunt je ook gewoon laten meevoeren off the map.
Boekgegevens
Alastair Bonnett, Van de Kaart, vertaling: Erika Venis, Uitgeverij Terra, ISBN 978 90 898 9641 4 (€ 24,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie mei 2015
