Het is een sjieke bedoening in het Golden Tulip Hotel in Den Bosch: maar liefst 350 gasten schrijden op 7 februari in prachtige galakleding over een rode loper voor het allereerste Gala van het Fantastische Boek.
Het genre van het fantastische boek – een verzamelnaam voor horror, sciencefiction en fantasy – heeft een enthousiaste fanbase. ‘De gemiddelde Nederlandse lezer leest vier boeken per jaar, terwijl de fantasyliefhebber er vijfentwintig leest,’ weet schrijver Thomas Olde Heuvelt vandaag zelfs te vertellen. De passie van de fans van het fantastische uit zich niet alleen in een gretige leesstijl, maar ook in een ongekende kunstzinnigheid. Denk bijvoorbeeld aan cosplayers, die in zelfgemaakte kostuums hun favoriete personages uit boeken en films naspelen, en aan de talloze fanfictieverhalen die op het internet te vinden zijn. Dan zijn er nog de fans die zelf originele verhalen schrijven. Tijdens het gala spreek ik met een meisje dat uitsluitend sprookjes voor haar kat neerpent, maar ontmoet ik ook verschillende mensen met serieuze literaire ambities. 
Velen van hen hebben een verhaal ingezonden om mee te dingen naar de Paul Harland Prijs, een prestigieuze onderscheiding voor het beste korte fantasieverhaal, die vanavond uitgereikt wordt. De inzendingen komen zowel van beginners als van gevestigde namen binnen de literaire wereld. Het Gala van het Fantastische Boek is dan ook een aangename ontmoetingsplek voor auteurs, lezers en alles wat daartussenin zit. In de middag zijn er panels en workshops, maar ook een signeersessie die lezers en schrijvers de kans geeft om met elkaar in aanraking komen. En als het officiële gala-gedeelte begint, mogen niet alleen topauteurs als Adrian Stone, Judith Visser en Paul van Loon, maar ook de fans in schitterende outfits de rode loper bewandelen.
Het Gala van het Fantastische Boek blijkt niet alleen een awardceremonie te zijn, maar ook een ode aan de fantastische literatuur. Tijdens de avond, die schitterend aan elkaar gepraat wordt door presentatietalent Singha Samwel – naar eigen zeggen als partner van Thomas Olde Heuvelt een soort ‘voetbalvrouw’ in de wereld van het fantastische boek – gaat het volop over de toekomst van het genre. 
In een bevlogen toespraak verwijst Geneviève Waldman, directeur van Luitingh Sijthoff, naar de fantastische elementen in de literaire kunstwerken van Homerus, Dante en Shakespeare: ‘Onze oudste verhalen bevatten fantastische elementen. Toch gek, dat een genre met gala van het fantastische boek zo’n groot publiek en zo’n geschiedenis zo weinig aandacht krijgt.’ Het fantastische boek heeft inderdaad een flinke fanbase, maar wordt regelmatig niet serieus genomen in literaire kringen. Olde Heuvelt, die ook speecht tijdens de ceremonie, verwijst naar een aflevering van De Wereld Draait Door. Recentelijk raadde het maandelijkse boekenpanel een boek aan dat sciencefictionelementen bevatte. Daarbij werd wel verontschuldigend benadrukt dat je ‘van die elementen gelukkig niet zo veel merkt.’
‘De gemiddelde Nederlandse lezer leest vier boeken per jaar, terwijl de fantasyliefhebber er vijfentwintig leest!’
Een genre dat dankzij namen als Robin Hobb, Neil Gaiman en George R.R. Martin wereldwijd miljoenen fans heeft, verdient meer dan dat – zo lijkt de consensus vanavond. En die waardering zal het genre binnenkort zelf gaan creëren. De organisatie kondigt aan dat de Paul Harland Prijs vanaf volgend jaar vervangen zal worden door de veel grootser aangepakte Harland Awards, en dat er in samenwerking met het CPNB een Week van het Fantastische Boek zal worden georganiseerd. 
Ook de schrijvende fantasyliefhebber zal zijn hart kunnen ophalen: Heidi van der Vloet, bestuurslid van de Stichting ter bevordering van het fantastische genre, kondigt aan dat er een nieuw opleidingstraject zal worden opgericht om schrijvers van fantastische boeken te helpen een succesvolle carrière te beginnen. En wat wordt er enthousiast geschreven binnen het fantastische genre. Organisator Martijn Lindeboom maakt bekend dat er dit jaar maar liefst 202 verhalen meedingen naar de Paul Harland Prijs. De gekozen onderwerpen zijn divers te noemen: waar de ene deelnemer schreef over de gevaren van kunstmatige intelligentie, leverde de ander een verhaal af over een gevaarlijke mummie. Uiteindelijk maakt juryvoorzitter Charles den Tex bekend dat Erik Heiser als eerste Vlaming ooit de prijs in ontvangst mag nemen voor zijn verhaal ‘Mevrouw Rosenbaum vecht tegen de duivel.’
Wanneer de afterparty losbarst, merk je pas hoeveel van de gasten daadwerkelijk hun oog op de hoofdprijs hadden laten vallen. 
Verschillende mensen duiken op Lindeboom, die de juryrapporten uitdeelt. Op de gang kom ik blije en verdrietige gezichten tegen: één vrouw huilt zachtjes in een hoekje om de feedback die ze heeft ontvangen, terwijl een ander meisje enthousiast verkondigt dat haar verhaal de top 25 heeft gehaald. Even verderop speelt een band Got to Get You into My Life van The Beatles, en schrijvers en lezers betreden samen de dansvloer. Het is tijd om het fantastische verhaal te vieren, en daar hoort zeker een dansje bij. De passie die van het fantastische genre afdruipt, is vanavond voelbaar. En hopelijk kan de rest van de wereld daar, dankzij alle spannende veranderingen die eraan zitten te komen, binnenkort prima van meegenieten.
Foto’s: Bart Treuren
