Als onderdeel van de Boekenparade werd afgelopen zaterdag op Manuscripta het nieuwe boekenseizoen officieel geopend. Lezers uit het hele land waren te vinden aan de Amsterdamse IJpromenade. De Boekenkrant bezocht het evenement en doet verslag.
Met het schrijven van een goed verhaal zijn auteurs wel even zoet. Het uitwerken van verhaallijnen, personages en het ontwikkelen van een goede eigen stijl: het is een gecompliceerd proces. Op Manuscripta is er geen tijd voor lange beschouwingen. De schrijver vertelt in het kort waar het in zijn nieuwe boek om draait. Dat wringt soms een beetje. Nelleke Noordervliet bekent eerlijk dat niets zo moeilijk is als een samenvatting van je eigen boek geven. Haar roman Aan het eind van de dag verschijnt in november en draait om de vraag wat privé is en wat juist niet. Een publiek persoon krijgt het verzoek mee te werken aan haar eigen biografie en twijfelt welke herinneringen de moeite waard zijn. In tegenstelling tot Noordervliet heeft Yvonne Kroonenberg er geen enkele moeite mee haar nieuwe boek samen te vatten. Zonder scepsis of vooroordelen reisde zij voor haar nieuwe boek rond door The Bible Belt van Amerika en kwam erachter wat gelovige mensen bezielt. ‘Ik wilde niet spotten, maar te weten komen wat gelovigen echt voelen,’ zegt Kroonenberg. Ze stuitte op een gemeenschap van grote intimiteit en warmte.
v.l.n.r: de interviewer, auteurs Nelleke Noordervliet en Karin Amatmoetkrim (foto: Chris van Houts)
Conventies overboord gooien
Waar Noordervliet en Kroonenberg serieuze onderwerpen aansnijden, heeft Hans Dorrestijn in de IJzaal gelijk de lachers op zijn hand. Hij schreef een nieuwe vogelgids, maar bekent eigenlijk een belabberde vogelaar te zijn. Dat komt misschien doordat hij er niet al te vroeg mee begonnen is. Pas op latere leeftijd bekeerde Dorrestijn zich tot het vogels kijken: ‘Het bierglas ruimde het veld voor de verrekijker, de kastelein werd vervangen door de ornitholoog.’ Traditionele uitgangspunten probeert Dorrestijn zo veel mogelijk overboord te gooien. Om dat te benadrukken schreef hij voor de vogelgids zo’n vijftien voorwoorden.
Ook debutante Sarah Meuleman houdt niet van conventies. Voor een herdruk van haar boek De zes levens van Sophie verbaasde ze haar uitgever door een gedeelte helemaal te herschrijven. Waar in eerste instantie sprake was van drie personages, bracht ze die terug naar één. Het boek kreeg ook nog eens een nieuwe titel: Wat ik je niet vertel. Op die manier kreeg de lezer eigenlijk twee verschillende boeken in handen.
Een ander onconventioneel project is de samenwerking tussen thrillerauteurs Tomas Ross en Corine Hartman, die samen Zwarte weduwe en Doodskopvlinder schreven. ‘Veel thrillerduo’s zijn echtparen, zoals bijvoorbeeld Nicci French,’ opent Ross het tweegesprek. ‘Dat is bij ons niet het geval. Ik moet er ook niet aan denken.’ Gelukkig kan Hartman goed omgaan met deze onhandig geformuleerde opmerking van haar collega, en lacht ze vrolijk mee met het publiek in de zaal. De auteurs vertellen dat een samenwerking veel voordelen biedt, zoals dat je elkaar kunt behoeden voor fouten die je zelf niet meer ziet en zo op je eigen blinde vlekken wordt gewezen. Toch moesten ze tijdens het schrijfproces ook wel compromissen sluiten; Hartman houdt volgens Ross net iets te veel van bloederige scenes à la Karin Slaughter, terwijl Ross wel iets mag minderen met het roken en zuipen van zijn personages. Soms gaat het ook weleens mis met de consistentie van een boek, vertelt het tweetal. Zo wordt een personage dat in eerste instantie blauwe ogen heeft opeens omschreven als ‘bruinogig’, of stapt een overleden slachtoffer een hoofdstuk later opeens weer levend en wel uit de auto waarin hij zojuist is overleden.
Interviewer Arjan Peters met auteur Sarah Meuleman (foto: Chris van Houts)
Muzikale composities
Auteur Oek de Jong komt in oktober met de essaybundel Het visioen aan de binnenbaai. We komen in die bundel vooral te weten hoe zijn boeken tot stand zijn gekomen. Een roman ziet hij als muzikale compositie. ‘Met een dialoog geef ik een versnelling aan in mijn verhaal, zoals het tempo en ritme dat doen in de muziek,’ verklaart De Jong. Na de succesroman Opwaaiende Zomerjurken had de auteur er grote moeite mee een nieuw boek te schrijven. Na een jaar keihard werken voelde hij zich genoodzaakt het gedeelte dat hij reeds op papier had te verbranden.
Heeft schrijver Peter Buwalda ook te maken met dergelijke problemen? Dat is niet helemaal duidelijk. Na Bonita Avenue verwacht iedereen een nieuwe roman. In Verse probz bundelde hij alvast een nieuwe selectie columns. Wat maakt volgens hem een column goed? ‘Bij mij is dat ingewikkeld. Een goed onderwerp wordt meestal een slechte column, terwijl dat bij een slecht onderwerp precies andersom is,’ zegt Buwalda. Hoewel hij columns hoog heeft zitten en het echt als een genre op zich ziet, vindt hij zichzelf nog het meest een romancier.
Niet alleen het schrijven van boeken komt op Manuscripta aan de orde, ook het vertalen krijgt aandacht. Bij de uitreiking van de Europese Literatuurprijs 2016 aan Sandro Veronesi staat naast de prijsauteur ook de vertaler centraal. Rob Gerritsen vertaalde het prijswinnende boek Zeldzame aarden. Maar hoe gaat hij te werk? Hij is aan het vertalen terwijl hij het boek nog aan het lezen is. Dat doet hij omdat hij tijdens het vertalen graag verrast wordt. Veronesi zelf kijkt de vertalingen van zijn werk altijd in. ‘Een goede vertaling voelt als een fijne compositie, en bij Gerritsen is dat zeker het geval,’ verklaart de schrijver.
Interviewers Rob Waumans en Ivo Victoria met auteur Peter Buwalda (foto: Chris van Houts)
Jammer dat in de Boekenkrant geen aandacht is besteed aan Dik van der Meulen (die tegelijk met Hans Dorrestijn optrad) en werd ondervraagd over en zijn nieuwe standaardwerk over de wolf. In dat deze maand te verschijnen boek o.a. de overeenkomsten schetst van wolf en mens, die verder gaan dan het bekende ‘Homo homini lupus’.