Op de overwegend vrouwelijke redactie van de Boekenkrant is men zeer geëmancipeerd. De dames maken alle potjes gewoon zelf open, zetten spinnen resoluut buiten en zelfs de muizenplaag van twee jaar geleden maakte weinig indruk.
Het bespreken van de ‘Meer boek voor mannen’-boekenreeks van uitgeverij Karakter bleek echter een brug te ver. Als enige mannelijke redacteur werd mij vriendelijk verzocht deze taak op mij te nemen. Dit was een kolfje naar mijn hand. Ik zie mijzelf niet als een macho en mensen die het hebben over ‘echte mannen’ doen mijn tenen krullen, maar ik heb een speciaal plekje in mijn hart voor mannenboeken. Mannenboeken zijn to the point, spannend en roepen levendige beelden op. Ideaal om even lekker bij weg te dromen en uit de dagelijkse sleur te vluchten naar een wereld van heroïek, avontuur, en groots en meeslepend leven op het slagveld, in het voetbalstadion of op de Autobahn. Opmerkelijk vaak zijn het ook boeken met een historische slag, over samoerai, Romeinse legionairs, Vikingen en moderne strijders die een rol spelen bij hedendaagse historische mijlpalen.
Juist omdat ik er zo van geniet vind ik het jammer dat er bij velen een hardnekkige misvatting bestaat over het mannenboek. Mijn vriendin heeft het bijvoorbeeld steevast over het ‘piewpiewpiew’-gehalte van dit soort fictie. Maar naar mijn idee verwarren mensen simpel met onintelligent. Mannenboeken zitten meestal degelijk in elkaar, zijn goed geresearched en bevatten vaak een diepere laag die het verhaal niet in de weg zit, maar vaak juist een extra dimensie geeft.
Mijn stelling over mannenboeken wordt perfect geïllustreerd door 13 Hours, een boek over de dertien uur waarin op 11 september 2012 het consulaat in Benghazi, Libië, werd aangevallen door militante islamitische groeperingen. Het verhaal volgt de bewakers die het complex moesten verdedigen. In het voorwoord legt de schrijver uit dat de betreffende mannen zich niet herkenden in de andere reconstructies, en wilden laten zien wat er echt gebeurd was. Niks dan de waarheid, dus. 13 Hours is het no nonsense-verhaal van rechtlijnige, pragmatische mannen, stuk voor stuk oud-elitestrijders. Dit zijn geen domme jongens, maar mannen met oog voor tactiek en verbazend diepe gronden. Zo heeft de ene bewaker een tatoeage die geïnspireerd is door een werk van de schilder Rafael en is de ander fan van de mytholoog Joseph Campbell. Dit typeert ook de stijl van 13 Hours: bedrieglijk simpel, maar het huiswerk is dik in orde.
Hoewel de schrijver zich beperkt tot de ervaringen, gedachten en indrukken van het beveiligingspersoneel is er bijvoorbeeld voldoende aandacht voor de aanleiding en gevolgen van deze heftige nacht in de proloog en epiloog.
Daarnaast zijn er kaartjes en plattegronden opgenomen van het terrein. Dit komt goed van pas, omdat de hectiek van die nacht zo goed wordt weergegeven: je ziet hoe iedereen van hot naar her oprukt, zich terugtrekt en positioneert. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het gevoelsleven van de mannen, die verrassend open zijn over de emotionele impact van deze nacht.
Het is jammer dat mijn collega’s en mijn vriendin niet in inzien hoe interessant mannenboeken kunnen zijn. Aan de andere kant: nu mag ik dit soort boeken blijven recenseren en hoef ik niet te wachten tot mijn vriendin mijn mannenboek uit heeft. Mijn zendingsdrang kent grenzen.
Boekgegevens
Mitchell Zuckoff, 13 Hours, Uitgeverij Karakter, ISBN 978 90 452 1016 2 (€ 17, 95)
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie februari 2016
