Slechts 73 pagina’s, maar geen boek dat je even leest. Wie de tijd neemt, ontdekt mooie schatten in Vangst, de meest recente dichtbundel van Onno Kosters.
Vangst bestaat uit een grote variatie aan gedichten. In lengte: van het dertienregelige ‘Ik word’ tot het tien pagina’s tellende ‘De Doper’. In onderwerp: poëzie over de doelverdediger van voetbalclub DOS Utrecht tot gedichten over liefde en de dood. Ook de mate waarin de gedichten zich aan je prijsgeven varieert.
‘Juist door een zekere “moeilijkheid” krijgt literatuur zijn waarde. Als je wordt gedwongen na te denken, verder te kijken dan het verhaal, ontdek je waar het werkelijk om zou kunnen gaan. Zo ontstaan er inzichten waarvan je niet wist dat je het in je had om ze te voelen of te formuleren.’ Zo pleitte Kosters – dichter, vertaler en docentonderzoeker Engelse literatuur aan de Universiteit Utrecht – onlangs in een ingezonden brief in de Volkskrant voor beter literatuuronderwijs op scholen.
Nadenken moet je zeker bij Vangst. Enkele gedichten roepen direct herkenning of een lach op, want humor en ironie mist Kosters zeker niet. Achter sommige passages blijf je haken, terwijl je je afvraagt hoe je ze kunt interpreteren. Zoals in het lange ‘De Doper’ of in ‘Zij (Hagenheld)’: ‘Kiezels die je elke dag weer plukt / volgt / nooit meer weggooit. Waar je je / in alle gedaanten mee tooit./ Aan ten onder stroomt.’ Het mooie ritme en de klank compenseren de complexiteit.
‘Weg’ is toegankelijker. Daarin vangt Kosters de sfeer van een nevelige middag in november met zijn dementerende moeder. ‘Mijn dochter bezint zich vandaag op de toekomst. / Mijn moeder in de nevel natuurlijk de nevel lost op.’
In ‘And I have known the eyes already, known them all…’ staat de voor mij mooiste passage uit de bundel. ‘Het is niet dat ik me vastleg / of niet loskom, het is /dat ik je vasthoud tot je blijft dat ik je loslaat.’ Hoewel Kosters in zijn ingezonden brief afgeeft op weeïge songteksten die op scholen als poëzie bestempeld worden, hadden deze regels zomaar in een song van Spinvis kunnen staan. Maar goed, die band is ook niet weeïg.
Onno Kosters schreef een mooie bundel die je regelmatig in moet kijken om de gedichten één voor één tot je te nemen. Of beter nog: om de gedichten een aantal keer opnieuw te lezen. De lezer die daarvoor open staat, heeft een goede vangst.
Boekgegevens
Onno Kosters, Vangst, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 4415 0 (€ 21,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie mei 2015
