In de jaren zestig en zeventig verscheen in het stripweekblad PEP een groot aantal vertalingen van strips uit het Franse blad Pilote, die we nog altijd kennen: Blueberry, Ravian, Roodbaard, Tanguy en Laverdure. Een hele generatie groeide ermee op. Maar in dit rijtje hoort ook een aantal reeksen thuis die wat in de vergetelheid zijn geraakt: Iznogoedh, Waanzin Waanzuit en… Philémon. Dat waren wat meer strips voor liefhebbers en misschien is dat ook de reden waarom de boekuitgaven ervan meestal niet meer dan één druk kenden.
Door Hans Pols
Veel veertigers en vijftigers herinneren zich Philémon van stripmaker Fred nog wel, de vreemdste strip uit die tijd. Minder succesvol dan de avonturen van piloten, piraten en cowboys, maar misschien ook wel tijdlozer. Twee oude fans besloten een paar jaar geleden om Philémon weer onder de aandacht te brengen door alle verhalen in boekvorm uit te brengen, zowel de negen eerder (op een nogal chaotische manier) in vertaling verschenen verhalen, als de nooit eerder vertaalde. Inmiddels is het allereerste (niet eerder vertaalde) verhaal verschenen en ligt tegelijk het allerlaatste verhaal in de winkel: De trein naar straks.
In Frankrijk verschenen tussen 1974 en 1987 vijftien verhalen van Philémon in boekvorm. Bij het werken aan het zestiende raakte Fred in een depressie en kwam de serie stil te liggen. Pas kort voor zij dood in 2013 rondde hij dit verhaal af en maakte daarmee de Philémonreeks tot een afgerond geheel.
Philémon, voor wie hem niet kent, is een boerenjongen die met zijn vader op het platteland woont en voortdurend in allerlei vreemde werelden verzeild raakt. Op allerlei manieren komt hij terecht op één van de eilanden in de vorm van letters die samen op landkaarten de ATLANTISCHE OCEAAN vormen. Behalve in het eerste verhaal overigens, dat heel toepasselijk Avant la lettre heet. Philémon is een reeks vol bizarre en bijzondere vondsten en Freds fantasie lijkt haast geen grenzen te kennen. Behalve Philémon komt in de serie nog een aantal vaste kleurrijke bijfiguren voor zoals mijnheer Bartholomee.
In De trein naar straks ontdekken Philémon en Bartholomee hoe in het weiland een stoomtrein opduikt. De min of meer levende trein is tot stilstand gekomen, want de droomstoom, waarmee hij wordt aangedreven is op. Philémon en Bartholomee besluiten het laatste lokkoppootjes (een mooie vondst van de vertaler) te helpen door droomstoom te maken met hun verbeelding. Nadat de lok weer op stoom is keert Philémon terug naar de boerderij en komt er een einde aan de verhalenreeks. Een heel mooi einde wat tevens een nieuw begin is. De cirkel is rond en met De trein naar straks krijgt Philémon een waardig einde.
Een goede reden om de hele serie, die in 2017 compleet verkrijgbaar moet zijn, opnieuw te gaan lezen vanaf het begin.
Deze reeks verschijnt in kleine oplage bij Uitgeverij Hum en is aldaar te bestellen.
Inderdaad ten onrechte uit het oog verloren. Prachtige surrealistische verhalen!