De Boekenkrant is wel vaker aanwezig bij een boekpresentatie, maar het evenement in het Paleis op de Dam waar hoofdredacteur Anouk Abels op 16 juni bij mocht zijn was wel heel bijzonder. In verband met het 75-jarig bestaan van het Prins Bernhard Cultuurfonds werd bij de uitreiking van de Zilveren Anjers het boek Een mecenas van belang gepresenteerd aan Koning Willem-Alexander. Ook Prinses Beatrix was van de partij.
Het leek wel een sprookje: in een schitterende zaal van het Paleis op de Dam stond ik tussen de mooist geklede dames en heren aan een drankje te nippen. Een aantal meter verderop zag ik Prinses Beatrix in een prachtige mintgroene jurk praten met een van de laureaten die vandaag een Zilveren anjer mocht ontvangen, en achter me sprak Koning Willem-Alexander met een groepje gasten. En ik? Ik bladerde door Een mecenas van belang, een koffietafelboek van formaat over 75 jaar Prins Bernhard Cultuurfonds.
In dit boek beschrijven Gert-Jan Johannes en Arno Neele de geschiedenis van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Wat begon als ‘spitfirefonds’, om geld in te zamelen voor de strijd tegen de Duitsers, veranderde na de Tweede Wereldoorlog in een steun in de rug van de cultuur: jaarlijks helpt het fonds bij het tot stand komen van duizenden culturele activiteiten per jaar. De auteurs laten zien hoe het culturele landschap inmiddels veranderd is en wat voor invloed het Prins Bernhard Cultuurfonds daarin heeft gehad.
De Prinses en de Anjers
De presentatie van Een mecenas van belang – en de borrel die daarop volgde – vonden plaats na de uitreiking van de Zilveren Anjers; een onderscheiding voor mensen die op vrijwillige basis iets bijzonders hebben betekend voor de cultuur van Nederland en de Nederlandse Antillen. De medaille wordt ieder jaar in juni uitgereikt door Prinses Beatrix, die na het overlijden van Prins Bernhard het stokje van haar vader overnam. Vol verve stapte ze tijdens de bijeenkomst in het Paleis op de Dam drie keer het podium op. Ik had het gevoel dat deze taak voor haar meer was dan een plichtpleging; vol enthousiasme speldde ze de onderscheidingen op de jasjes van de laureaten. Bovendien ging ze telkens de zaal voor in een daverend applaus.
De eerste laureaat die het podium beklom was Hib Anninga, grondlegger van Landgoed Anningahof in Zwolle. In deze beeldentuin kunnen jong en oud genieten van kunstwerken van bekende én nieuwe beeldhouwtalenten. Daarna mocht Herman Lubbering een Zilveren Anjer ontvangen. Hij werd geprezen om zijn inzet voor het waarborgen van het archeologische en historische erfgoed van Deventer en wijde omgeving. Tot slot kreeg Millicent Smeets-Muskus een Zilveren Anjer voor haar belangeloze activiteiten ten behoeve van de kennis en verspreiding van de Curaçaose klassieke muziek en het algemene culturele erfgoed van het eiland. Iedere laureaat kreeg een speldje uit handen van Prinses Beatrix.
Na de uitreiking was er een optreden van Carel Kraayenhof, de bandoneonspeler die eerder Koningin Máxima met zijn spel tot tranen roerde op haar huwelijksdag. Met zijn indringende, hartveroverende spel zorgde hij er met zijn ensemble voor dat er beweging kwam in de nette zaal: er ontstonden nog net geen spontane tango’s, maar ik zag verschillende sjiek geklede mensen zachtjes met hun hoofd meedeinen.
De koning en het boek
De bijeenkomst werd afgesloten met de presentatie van Een mecenas van belang. Paul Schnabel, voorzitter van de adviescommissie van de beurzen van het fonds, noemde het 400 pagina’s tellende werk in zijn feestrede een ‘kloek boek’, waaruit blijkt dat het fonds tot nu toe erg veel heeft betekend voor de cultuur. Hij besluit zijn betoog dan ook met een citaat uit De Avonden van Reve: ‘Het is gezien, het is niet onopgemerkt gebleven!’
Toen mocht Koning Willem-Alexander het boek in ontvangst nemen. Camera’s klikten, handen werden geschud en het boek werd overhandigd. De stoelen werden aan de kant geschoven, en de in jurken en pakken gehulde dames en heren kregen allemaal een drankje en een hapje aangeboden. Ook de koning en zijn moeder pakten een glaasje van een dienblad, en namen uitgebreid de tijd om te praten met zowel de laureaten als verschillende gasten. Ook ik nam een drankje, praatte wat na met mijn medegasten en nam uitgebreid de tijd om Een mecenas van belang eens goed te bekijken. Daarna liet ik het sprookje in het Paleis op de Dam achter me – door het gebouw via een rode loper te verlaten. Want een boekpresentatie met koninklijke aanwezigen? Die verlaat je natuurlijk wel in stijl.
Boekgegevens
Gert-Jan Johannes en Arno Neele, Een mecenas van belang. 75 jaar Prins Bernhard Cultuurfonds en de impact van cultuurfinanciering, Uitgeverij Boom, ISBN 978 90 895 3478 1 (€ 39,90)
Foto’s: ©Sander Stoepker
