Dat je alledaagse gebeurtenissen niet altijd aan je voorbij moet laten gaan, bewijst Ester Naomi Perquin in haar verhalenbundel Binnenkort in dit theater. Ogenschijnlijk kleine dingen worden omgetoverd tot poëtische overpeinzingen.
Perquin vestigt de aandacht op kleine gebaren, schijnbaar onbeduidende gesprekken en onbetekenende incidenten. Samen vormen deze belevenissen toch een geheel, mede door de alfabetische ordening van de verhalen. De episode van een vroegere buurvrouw die het gezicht van God ontdekte in een aardappel wordt gevolgd door een overpeinzing over televisieprogramma’s waarin mensen over het verlies van een naaste praten. Toch vormt de overgang van luchtige naar zwaardere verhalen nooit een obstakel. Het laat zien dat er in elke gebeurtenis of observatie wel iets schuilt dat er voor iemand toe doet. Een fietstochtje op een mooie dag tussen stralende oudere mannen en vrouwen leidt bij Perquin bijvoorbeeld tot een gedachtegang over ouder worden. ‘Er valt veel te zeggen voor de vergrijzing, denk ik. Voor gretigheid die met de jaren komt. Pas als er een daadwerkelijk besef is van mogelijk laatste zomers en mogelijk laatste kansen schud je je zelfopgelegde verplichtingen af. Dan weet je waarheen de weg leidt.’
Het zijn niet alleen de herkenbare overpeinzingen die je bijblijven na het lezen van deze gebundelde verhalen. Perquin doet ook haar reputatie als een van de meest talentvolle dichters van Nederland eer aan. De verhalen lezen als een dichtbundel, met poëtische zinnen die van a tot z kloppen. Toch staat deze betoverende taal nooit in de weg van Perquins scherpe observaties. Ze benut de mogelijkheden van de taal ten volle, maar laat deze altijd in dienst staan van het verhaal dat ze wil delen: ‘’s Middags trok ik de koelkast open en staarde naar een pak yoghurt. Het was zo’n onwaarschijnlijk tastbaar object, dat pak yoghurt, en het stond daar op zo’n intimiderende vanzelfsprekende manier, dat ik er intens somber van werd. Probeer dat maar eens uit te leggen, als men vraagt hoe het met je gaat.’
Met deze columns, die eerder in De Groene Amsterdammer verschenen, bewijst Perquin dat het te gemakkelijk is om haar alleen als dichteres te typeren. Deze bundel laat zien dat ze met korte verhalen ook prima uit de voeten kan. Misschien verwoordt ze het zelf het beste: ‘Van rupsen moet ik niets hebben. Ooit sneed ik er per ongeluk één doormidden en vervolgens kronkelden er twee helften over mijn plank, hevig op zoek naar hun voor- of achterkant. Er zat misschien een gedicht in, maar ik schreef het nooit’.
Boekgegevens
Ester Naomi Perquin, Binnenkort in dit theater, uitgeverij van Oorschot, ISBN 978 90 282 6039 9 (€ 15,00)
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie december 2014.
