Halverwege de Boekenweek is het tijd voor boekentips vanuit de redactie. Aansluitend op het thema ‘De moeder de vrouw’ beantwoordden we allemaal de vraag: wie is voor jou een inspirerend vrouwelijk personage? Maak kennis met drie boeiende fictieve vrouwen uit de Nederlandse, Britse en Amerikaanse literatuur.
Nicole: ‘Je kent waarschijnlijk Lizzy en Mr. Darcy uit Jane Austens Pride and Prejudice wel. Mrs. Bennett, de moeder van vijf dochters, vind ik heel grappig. Dit in tegenstelling tot de mensen die haar raar vinden vanwege haar enige doel om haar dochters aan de man te krijgen. Ze is ook vrij onhandig, duwt haar dochters bijvoorbeeld in de handen van foute mannen. Maar als je het in de tijd plaatst is het misschien niet zo belachelijk. Vroeger konden vrouwen niet aan het hoofd van een huishouden staan, dus als al je dochters ongetrouwd bleven, ging het huis naar een ver familielid, zolang het maar een man is. Mrs. Bennett wil gewoon het beste voor haar dochters. Bovendien zegt ze alles wat ze denkt, terwijl etiquette in die maatschappij heel hoog stond.
Het is jammer dat er nu vaak kritiek is op de personages van Jane Austen. Ik vermoed vanwege de gedachte dat vrouwen uiteindelijk altijd trouwen en dat het hoogst haalbare is in hun leven. Vrouwen zijn óf echtgenoot óf moeder. Mensen kijken kritisch naar Mrs. Bennett omdat zij alleen maar bezig is met het uithuwelijken van haar dochters. Maar in oudere boeken zijn vrouwen vaak timide bijfiguren die zich niet mogen uitspreken. Daar trekt zij zich niets van aan. Wat ze zegt klinkt misschien belachelijk, maar het is wel een vrouw die zich uitspreekt.’
Janneke: ‘Mijn meest inspirerende personage is Otje, uit de boeken van Annie M.G. Schmidt. Ik was als kind al dol op haar, de TV-serie keek ik altijd op videoband terug als ik ziek was. Het leuke aan Otje vind ik dat ze eigenwijs en stoer is. Net als ik houdt ze van dieren en ze is bevriend met de muizen Lodewijk en Suzie. Eigenlijk is zij de moeder van alle dieren in het bos en komt op voor hun rechten, bijvoorbeeld als er op lijsters gejaagd moet worden in de tuin van het hotel waar haar vader kok is.
Bovendien zorgt ze ook nog eens voor haar vader als hij last heeft van woedeaanvallen en het servies weer door de keuken smijt. Door haar zorgzame karakter is ze wijs, maar ze blijft nog steeds wel een kind. Otje houdt van rolschaatsen en praat graag met de dieren in het bos. Ook verzamelt ze veren om een kussen mee te vullen. Ik vond dat vroeger zo’n leuk idee dat ik het stiekem ook wel wilde, dus ging ik veren zoeken. Maar waar vind je nu zoveel veren, dat lukte natuurlijk nooit!’
Ruth: ‘Voor mij is dat Franny uit Franny en Zooey van J.D. Salinger. Omdat ze zo eigenzinnig is en de wereld scherp observeert. Bovendien heeft ze ontzettend droge humor: ‘You’re lucky if you get time to sneeze in this goddam phenomenal world.’ Soms klinkt ze wat cynisch en uit de hoogte, maar ze heeft ook zelfkennis en is in staat op haar eigen woorden en gedachten te reflecteren, dat vind ik knap. Het maakt haar denk ik een krachtig personage. Hoewel Franny emotioneel heel gevoelig is en last heeft van inzinkingen, zit zij ook vol passie. Ik zou wel vrienden met haar willen zijn, of even met haar willen praten. Los van het feit dat ik het sowieso niet erg had gevonden om in de jaren vijftig aan een Amerikaanse universiteit te studeren.’
Boekgegevens
Jane Austen, Trots en vooroordeel, vertaling: A. Roeleveld en M. Steven, Uitgeverij Athenaeum (€ 38,99)
Annie M.G. Schmidt, Otje, tekeningen: Fiep Westendorp, Uitgeverij Querido, 160 pagina’s (€ 20,00)
J.D. Salinger, Franny en Zooey, vertaling: Johan Hos, Uitgeverij De Bezige Bij, 208 pagina’s (€ 17,99)
