Rotterdam, 1688. Vijf weesmeisjes vertrekken voor minimaal vijf jaar naar Zuid-Afrika. Zij worden de echtgenotes van de Nederlandse boeren die daar gevestigd zijn. Ariaan stapt vol enthousiasme aan boord, maar is het leven dat haar aangeboden wordt wel zo goed?
Amsterdam, 2017. Druppelend van de stortbui waar ik doorheen moest, sta ik te luisteren naar schrijfster Pauline Vijverberg. In geuren en kleuren vertelt ze over haar historische roman Het suikervogeltje, dat is gebaseerd op waargebeurde verhalen. Tijdens deze bijeenkomst waan ik me al snel in het warme, tropische Kaapstad. Deze sfeer zal ik later ook voelen als ik tijdens de volgende regenbui begin te lezen in het boek. Even stormt het niet. Even sta ik samen met de vijf weesmeisjes op de boot en voel de spanning. Zullen ze wel zo gelukkig worden als ze hopen? Had ik zelf zo’n grote stap durven zetten?
Hoofdpersoon Ariaan heeft het niet makkelijk in Rotterdam. De mogelijkheid om in Zuid-Afrika een nieuw leven op te bouwen, ziet ze dan ook als een kans. Na een moeilijke overtocht komt ze aan in het nieuwe land. Opeens moet ze leren omgaan met slaven en de inheemse bewoners, de Khoikhoi. Als weesmeisje weet ze als geen ander hoe het is om gezien te worden als minder dan de rest. Dat haar toekomstige man erg beledigend praat over de Khoikhoi en slaven, stoot haar daarom erg tegen de borst. Ik voel Ariaans verontwaardiging en word herinnerd aan een historische periode waar ik niet trots op ben als Nederlander.
Ariaan en ik lijken een beetje op elkaar. Ik kan ook geen passieve partner zijn. Maar ik woon in een periode waarin dat geaccepteerd is. Terwijl ze een kruidenzaakje probeert op te starten, vecht Ariaan het hele boek lang om als een gelijke te worden gezien. Tijdens het lezen vecht ik met haar mee.
Vijverberg heeft haar research gedaan en dat voel je. Niet alleen weet ze de weg in het Kaapstad van nu, ze kent ook de stad van meer dan driehonderd jaar geleden op haar duimpje. Ze kent Ariaan, Willemijn en de overige meiden. Nadat ik het boek uit heb, zoek ik even naar vliegtickets naar Kaapstad. Ik ben erg benieuwd geworden naar het suikervogeltje en wil ook op zoek naar het geluk dat het beestje kan brengen.
Boekgegevens
Pauline Vijverberg, Het suikervogeltje, Uitgeverij Conserve, 320 pagina’s (€ 19,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie april 2017
