Het relaas van Solle lag veertig jaar lang op de zolder van Andreas Oosthoek te verstoffen voordat de voormalig hoofdredacteur van de Provinciale Zeeuwse Courant er een uitgever voor zocht – en vond.
Het lezen van dit verhaal over de liefde tussen twee schooljongens voelt dan ook een beetje als het openen van een tijdscapsule met daarin een bericht uit een andere wereld. Want wat ís er veel veranderd in veertig jaar tijd, alleen al qua taal. Woorden als ‘somtijds’ en ‘bazinne’; wie gebruikt die tegenwoordig nog?
Over homoseksualiteit werd in de jaren zeventig al niet meer heel hysterisch gedaan. Toch moet de liefde tussen twee jongens nog iets heel spannends zijn geweest, een exotisch gegeven waar een heel boek op kon leunen. Tegenwoordig is het bijzondere wel van dit onderwerp af – gelukkig maar. En ook gelukkig maar dat de auteur, naast het verhaal over Solles relatie met schoolgenoot Jacques, nog meer te vertellen heeft over zijn hoofdpersoon. Zo komt bijvoorbeeld ook het leven op de Zeeuwse boerderij waar Solle opgroeit aan bod. Net als de lievelingspaarden van Solle, het oorlogsverleden van zijn vader, en de mensen uit zijn dorp. Daarnaast wordt ingegaan op Solles talent voor leren en muziek, maar ook op zijn hyperaantrekkelijke voorkomen. (Een ‘strakke viking’ noemt Oosthoek zijn protagonist. Wat wel een beetje tenenkrommend is in zo’n autobiografisch aandoend verhaal, maar dat terzijde.)
Al met al is dit scala aan onderwerpen best breed voor een boek van slechts 224 pagina’s. Het ontneemt de auteur de kans om in te zoomen; vaak vat hij zaken waar andere schrijvers een heel hoofdstuk aan zouden wijden in één zin samen. Dat is jammer, want je krijgt het gevoel over interessante scènes heen te vliegen, terwijl je als lezer juist ooggetuige wilt zijn. Show, don’t tell, en zo. Van die schrijfwet had Andreas Oosthoek veertig jaar geleden blijkbaar nog niet gehoord. Of hij had er gewoon niets mee, dat kan ook natuurlijk. Toch hebben zijn zinnen, vaak in lijdende vorm en dus zonder onderwerp, wel een bepaalde charme. De vaag-poëtische verteltrant fascineert omdat die zo anders is dan alles wat je gewend bent.
Het relaas van Solle laat zich qua thematiek nog het best vergelijken met werken van Maarten ’t Hart, Theun de Vries en (niet in de laatste plaats) Gerard Reve – waarschijnlijk niet toevallig dé bestsellerauteurs in de tijd dat Solle werd geschreven. Qua schrijfstijl heeft Oosthoek echter een geheel eigen toon. Kom daar tegenwoordig nog maar eens om.
Boekgegevens
Andreas Oostheok, Het relaas van Solle, Uitgeverij Cossee, ISBN 978 90 593 6569 8 (€ 19,90)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie maart 2015
