Russell Norman won onlangs de Kookboek van het Jaar-verkiezing met Spuntino. In dit kookboek gaat de lezer op een culinaire ontdekkingstocht door New York – al is het boek meer dan een bundeling van zijn favoriete recepten. ‘Na het lezen van Spuntino moeten mensen niet alleen naar de keuken rennen, maar ook een vliegticket naar New York boeken,’ aldus Norman.
Russell Norman is in Groot-Brittannië inmiddels een gevestigde naam. Hij is eigenaar van tien restaurants, culinair columnist van Esquire en de Restaurant Man uit de gelijknamige BBC-serie waarin hij slecht draaiende horecaondernemingen vlot probeert te trekken. Daarnaast heeft hij twee kookboeken op zijn naam staan: na het op Italië geïnspireerde Pulpo, dat in 2013 ook al werd onderscheiden met de titel Kookboek van het Jaar, is er nu Spuntino.
De Kookboek van het Jaar-jury typeert Spuntino als een kookboek van deze tijd; een kijk-, lees-, kook- en adresboek in één dat zowel voor de prof als de thuiskok interessant is. Volgens de juryleden is het boek als de stad waar het een ode aan brengt: één bak bruisende energie, waar een enorme aantrekkingskracht van uitgaat. Norman is verguld met deze loftuitingen. ‘Het is bijzonder dat ze die dingen hebben opgepikt die ik zowel in mijn restaurants als in mijn boeken wil overbrengen. Een kookboek moet in mijn ogen uit meer bestaan dan alleen een recept, een ingrediëntenlijstje en een bereidingswijze; net zoals mijn restaurants meer zijn dat het eten dat je uiteindelijk op je bord krijgt. Het ergste wat gasten kunnen zeggen is dat ze lekker hebben gegeten. Natuurlijk is het eten belangrijk, maar ik wil mensen vooral een beter gevoel over zichzelf en de wereld geven als ze de deur uit lopen. Hierin spelen meer facetten dan alleen het eten een rol.’
Deze totaalbeleving probeert Norman ook over te brengen in Spuntino. ‘Ik wil bij de lezer de emoties overbrengen die ik voel als ik in New York ben. Zo krijg ik bijvoorbeeld nog steeds vlinders in mijn buik als ik vanuit de taxi de skyline van Manhattan zie. Na het lezen van Spuntino moeten mensen niet alleen naar de keuken rennen, maar ook een vliegticket naar New York boeken.’ Een goed voorbeeld van het overbrengen van deze emotie zijn de paginagrote foto’s en de culinaire wandelingen door New Yorkse wijken als Soho en Little Italy. Norman heeft hierbij niet alleen oog voor de beste eetadressen, maar ook voor architectuur. ‘Bij mijn eerste bezoek aan New York werd mijn blik omhoog getrokken naar de vele wolkenkrabbers en voelde ik me klein en nietig. Ondertussen bekijk ik de metropool niet meer als toerist, maar als inwoner; mijn blik wordt ook steeds horizontaler. Mijn interesse gaat nu uit naar de straten, stoepen, winkelgevels en de vele kleine bedrijfjes in plaats van naar alle hoge gebouwen. Een aantal van deze observaties zijn terug te vinden in de culinaire wandelingen die in het boek staan.’
Een ander in het oog springend kenmerk van Spuntino is het bijzondere ontwerp. Het boek heeft een open rug; de manier waarop het boek is ingebonden is op deze manier altijd zichtbaar. ‘De ontwerper waarmee ik samenwerk is vooral gespecialiseerd in kunstboeken, waar je wel vaker een bijzonder uiterlijk ziet. Mijn wens was dat de kookboeken zouden overbrengen wat ik ook in mijn restaurants wil uitstralen: al het overbodige weglaten om op die manier de essentie van een gerecht te vatten. Het ontwerp past dus perfect bij de eenvoudige gerechten in Spuntino.’ Daarnaast stelde Norman zelf voor om bij het uiteindelijke ontwerp zijn naam van de voorkant van het boek te halen. ‘Mijn redacteur zei dat ik de eerste auteur ben die ooit met een dergelijk verzoek is gekomen. Ik wil voor Pulpo en Spuntino een krachtige voorkant waarbij in een oogopslag duidelijk zou zijn waar het boek over gaat. Mijn naam of een levensgrote portretfoto zijn irrelevant voor het overbrengen van die sfeer’, stelt Norman.
Nu de feestdagen naderen merkt Norman dat veel mensen zijn kookboeken cadeau doen omdat ze er zo bijzonder uitzien. ‘Ik ken veel mensen die beide boeken in de kast hebben staan maar er nog nooit een recept uit hebben gekookt. Ik vind dit juist een goed teken, want het geeft aan dat al het wikken en wegen over de kleinste details gewaardeerd wordt! Toen Pulpo in 2012 werd verkozen tot Waterstones Book of the Year zei de directeur van de winkelketen dat het boek door de bijzondere productiemethode, het ontwerp en de inhoud alle facetten viert die van belang zijn bij het maken van een boek. Dat vind ik als boekenliefhebber het grootste compliment dat je kunt krijgen.’
Beeld: Laurie Fletcher
Boekgegevens
Russell Norman, Spuntino, Vertaling: Saskia Peeters en Mariëlle Steinpatz, Uitgeverij Karakter, ISBN 978 90 452 1161 9 (€ 29,99)
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie december 2015
