De Britse Benji Davies maakte een heerlijk prentenboek over een jongetje dat op het strand een aangespoelde walvis vindt en mee naar huis neemt. Inmiddels heeft De kleine walvis de Nederlandse kust bereikt. Sterker nog: het boek werd uitgeroepen tot Prentenboek van het Jaar 2017.
Speciaal voor de Nationale Voorleesdagen kwam Davies in februari vanuit Groot-Brittannië naar Nederland. Jammer genoeg verhindert zijn gebrek aan kennis van onze taal hem om Nederlandse kindjes zelf voor te lezen tijdens zijn bezoek. ‘Maar hier doen we ook iets leuks,’ zegt hij. ‘Ik ga tekenen, terwijl iemand anders voorleest.’ Die ‘iemand’ blijkt niet zomaar iemand te zijn: tijdens een voorleesochtend wordt hij bijgestaan door niemand minder dan Prinses Laurentien. Toch bijzonder voor een Londense prentenboekenmaker. En al helemaal omdat die prentenboekmaker zijn carrière eigenlijk heel anders begon – als animator.
Net een film
In een chique kamer in het Amsterdamse Ambassade Hotel vertelt Davies mij hoe hij zijn loopbaan ooit begon. ‘Ik maakte prentenboeken met andere auteurs, maar ik werkte ook als animatieregisseur van reclamespotjes. Het bracht brood op de plank, maar commercials maken is helaas niet hetzelfde als je eigen verhalen omzetten in bewegende beelden. Je bent iemands product aan het verkopen. En dat wilde ik eigenlijk niet.’
Daarom werkte Davies ondertussen aan zijn eigen ideeën. Zo liep hij rond met het plan om een prentenboek te maken gebaseerd op een animatiefilm die hij voor zijn studie maakte. Een film over – je raadt het al – een jongetje en een walvis. ‘Dat was een hele tijd geleden, 2002 of zo. Daarom kan ik me ook niet meer precies herinneren wat me heeft geïnspireerd tot dit verhaal. Ik weet nog wel dat we voor onze opleiding een sprookje van de gebroeders Grimm moesten ontleden. Ik ben toen aan de slag gegaan met De visser en zijn vrouw – een van hun minder bekende verhalen. Dat sprookje heeft me op het idee van de kustsetting gebracht.’
Het is niet moeilijk om te geloven dat De kleine walvis zijn leven begon als film. Peuters hebben een hoop te kijken: op alle tekeningen zijn er kleine grapjes op de achtergrond verstopt, zoals de zes katten die in het huis van het jongetje wonen en zich in alle hoeken en gaten verstoppen. Grote plotwendingen zijn bovendien eerder in beeld dan in woord uitgewerkt. ‘Dat komt door mijn opleiding, en omdat ik gewend ben om filmisch te denken,’ aldus Davies. ‘Het voelt natuurlijk om op een visuele manier verhalen te vertellen.’
De animatiefilm waaruit het prentenboek uiteindelijk zou ontstaan, zag er nog wel heel anders uit: zo woonden het jongetje en zijn vader niet in een kleurrijk strandhutje, maar in een huis op een klif. ‘Die strandhutjes in het boek, die bestaan echt. Je kunt ze vinden in het kustplaatsje Whitstable in Kent. Toen ik daar een keer was, heb ik er schetsen van gemaakt. Die vormden eigenlijk het begin van het boek: ik heb de personages uit mijn film erbij geplaatst.’
De kleine walvis in de winter
In 2013 was het zover: De kleine walvis kwam uit, verkocht goed en won verschillende prestigieuze prijzen. Davies kon stoppen met het maken van reclames en richtte zich alleen nog op het maken van prentenboeken. Nu heeft hij nog veel meer prachtige prentenboeken op zijn naam staan, waaronder Het eiland van opa en De kleine walvis in de winter, een vervolg op De kleine walvis. Als ik hem vraag of we nog meer walvisavonturen kunnen verwachten, zegt Davies: ‘Misschien, ik kan het niet met zekerheid zeggen. Ik had sowieso nooit gedacht dat ik een vervolg zou maken. Maar ja, die personages blijven in je hoofd wonen, en ze doen wat ze doen.’
Inmiddels reist Davies langs festivals, scholen en literaire evenementen om kinderen voor te lezen uit zijn succesvolle prentenboeken. Dat is iets wat hij niet altijd even leuk gevonden heeft. ‘Toen ik daarmee begon, vond ik het doodeng. Maar toen zei ik tegen mezelf: ik ga het een jaar lang gewoon doen en kijken wat er gebeurt. Het duurde een tijdje voordat ik niet meer zo nerveus was, en nu vind ik het echt heel leuk om te doen. Van kinderen krijg je de grappigste reacties.’
In Nederland blijft het dus even bij tekenen in plaats van voorlezen. En bij het geven van interviews, natuurlijk. Davies vindt het maar bijzonder, al die aandacht vanuit Nederland. ‘Het is fantastisch. Toen ik hoorde dat mijn boek hier werd uitgeroepen tot Prentenboek van het Jaar… Dat was echt fenomenaal. Vreemd genoeg was ik wel bekend met de prijs – een vriend van mij (Chris Haughton – red.) heeft hem in 2012 gewonnen voor zijn prentenboek Mama Kwijt. Ik vind het mooi dat boeken zoals die van ons het hier zo goed doen dankzij die prijs.’
Over het Prentenboek van het Jaar
Welk prentenboek kun je het beste aan je kind voorlezen? De verkiezing van het Prentenboek van het Jaar helpt je daar een handje bij. Ieder jaar stelt een jury van jeugdbibliothecarissen de Prentenboek TopTien samen, waarbij één boek – het Prentenboek van het Jaar – in het bijzonder uitgelicht wordt. Het belangrijkste criterium is daarbij dat de boeken niet alleen een goed verhaal en mooie illustraties hebben, maar ook voldoende aanknopingspunten bieden voor interactie met peuters en voor verwerking in hun spel. De Prentenboek TopTien en het Prentenboek van het Jaar krijgen vooral veel aandacht tijdens de Nationale Voorleesdagen. Die vonden dit jaar plaats tussen 25 januari en 4 februari.
Boekgegevens
Benji Davies, De kleine walvis – met vingerpopje, vertaling: Edward van de Vendel, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff (€ 25,99)
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie maart 2017
