Recensie: Wabi-sabi -

Geniet van de kleine dingen
Een eenzame man die zijn jeugdliefde probeert te veroveren, een zwarte kat die aan komt wandelen, ontmoetingen met bijzondere mensen en op Oosterse filosofieën geïnspireerde quotes. Met Wabi-sabi schreef Francesc Miralles een onderhoudende feelgoodroman met een hoog Happinez-gehalte.

Door Mieke van Meer

Wabi-sabi, kersenbloesemtakken en een zwarte kat op het omslag, bestaat uit twee delen. Het eerste deel, ‘Liefde in kleine letters’, schreef Miralles al in 2006. Daarin maak je kennis met de zevenendertigjarige ik-figuur Samuel, literatuurdocent Duits aan de universiteit van Barcelona, die een eenzame oudejaarsnacht beleeft. ‘Het is al nieuwjaar. Maar er is niets nieuws aan. Ik viel in slaap zonder te beseffen hoezeer ik me vergiste.’ Als de volgende dag een zwarte kat zijn appartement binnenwandelt, lijkt deze een reeks bijzondere ontmoetingen in gang te zetten. Zo leert Samuel niet alleen zijn bovenbuurman Titus kennen: de schrijver van zelfhulpboeken die, wanneer hij in het ziekenhuis belandt, hem vraagt zijn werk voort te zetten. Maar ook Valdemar, een excentrieke wetenschapper die gefascineerd is door de maan, en Gabriela, het meisje dat hem op zesjarige leeftijd tijdens het verstoppertje spelen een kusje gaf. Die laatste ontmoeting brengt Samuel volledig in de war: ‘deze straat is veel lelijker als Gabriela hem niet oversteekt.’ Een aantal onhandige pogingen om met haar in contact te komen en haar te veroveren volgt. ‘Als je je laat leiden door vooropgezette ideeën, kun je niet zien wat er vlak voor je neus gebeurt,’ geeft de oude Titus Samuel mee.

Francesc Miralles schrijft vlot en beeldend. Verdeeld over korte hoofdstukken wisselt hij Samuels gesprekken af met verhalen over de inhoud van zijn colleges Duitse literatuur, zijn ideeën bij klassieke muziekstukken en overpeinzingen over de zin van het leven, liefde en geluk. ‘Geluk wordt nooit minder door het te delen.’
Wie de biografie van Miralles leest, snapt waar de interesses van Samuel vandaan komen. De Barcelonese auteur studeerde Duitse literatuur in zijn geboortestad. Tijdens zijn studie kwam hij als vertaler van spirituele en alternatieve therapieboeken terecht in de uitgeverswereld. Later werkte hij als redacteur voor een uitgeverij gespecialiseerd in zelfhulpboeken en schreef er zelf ook enkelen onder pseudoniem. Miralles is ook degene die met Héctor García de bestseller Ikigai schreef. Een boek over ‘het Japanse geheim voor een lang en gelukkig leven’. Dat deze boodschap in Nederland aanspreekt, zie je in iedere boekhandel waar tafels vol liggen met boeken over Japanse wijsheden.

De fascinatie van de auteur voor de Japanse manier van leven komt terug in het gelijknamige tweede deel van Wabi-sabi,dat de auteur zeven jaar na het eerste deel schreef. Samuel ontvangt dan geheimzinnige ansichtkaarten uit Kioto, Japan, zonder afzender. Op een van die kaarten staat de boodschap ‘Wabi-sabi’, dat Titus hem uitlegt als de Japanse levensfilosofie waarin niets volmaakt of eeuwigdurend is. Als Gabriela besluit na zeven jaar ‘dat ze elkaar een tijdje niet moeten zien’, zit Samuel in zak en as. ‘Als jij op dit moment die berichten krijgt, betekent het dat je er iets mee moet doen.’ En zo overtuigt Titus hem naar Japan te reizen. Terwijl hij daar onderzoek doet voor een boek dat Titus schrijft over ‘wabi-sabi’, ontmoet Samuel opnieuw bijzondere mensen.
Miralles weet ook de Japanse cultuur beeldend te verwoorden, ten minste dat wat wij in het Westen voor Japanse cultuur aannemen. Eenzame drinkers in karaokebars, geisha’s, warmwaterbaden en suïcide ontbreken dan ook niet. De krap 200 pagina’s van deel twee zijn eveneens onderhoudend, maar de mensen die Samuel ontmoet komen minder tot leven dan in het eerste deel. De ontwikkeling die Samuel er doormaakt is daardoor minder geloofwaardig. De boodschap van de roman en de slotwoorden zijn een vertrouwd devies. ‘Als alles verandert… waar zijn wij dan nu? Op een plek waar alles mogelijk is.’ Er is niks mis om met die gedachte aan de vooravond van een nieuw jaar te staan.

3 boekies