Anna trekt alleen met een ezel door de Italiaanse bergen. Is ze naar iets op zoek of vlucht ze ergens voor? Broeder Ezel, de debuutroman van Liesbeth Goedbloed, leest als een koortsachtige droom: flashbacks, wanen en het hier-en-nu wisselen elkaar in hoog tempo af.
Door Mieke van Meer
Al op de eerste pagina zet Goedbloed de toon: ‘Jens’ rossige haar deinde als koperrood wier op het water. Zijn krullen waren verdwenen, zijn haar was langer dan anders, het glansde, de zon scheen erop.’ Wie denkt getuige te zijn van een lome zomermiddag in het zwembad, wordt binnen enkele zinnen ruw gewekt. ‘Hij was een kikkervisje geworden en kon zijn wondere onderwaterwereld nu eindelijk van dichtbij bekijken.’ Het schuldgevoel om de dood van haar zevenjarige broertje blijft aan Anna knagen. Vele jaren later, als ze de eerste versie van haar scriptie heeft ingeleverd, vertrekt ze naar Italië. Met een ezel gaat ze op weg naar de top van de Monterosso. Op weg naar vergeving van haar zonden. Anna groeide op in een zeer godsvruchtig gezin, ontdekken we in haar terugblikken op het verleden. Er is nauwelijks liefdevolle aandacht voor haar. Zoals wanneer ze een tekening maakt voor haar overleden broertje en haar moeder die verfrommeld en zegt: ‘Waarom kun jij nou nooit eens normaal doen? Hou toch op eens op met die onzin!’
De roman staat bol van christelijke symboliek. De ezel als bescheiden helper, maar ook als symbool voor eigenwijs en dwars. De Heilige Franciscus noemde bijvoorbeeld zijn lichaam ‘Broeder Ezel’, omdat teveel bezig zijn met lichamelijke genoegens alleen maar afleidt van waar het echt om draait. Gedurende haar trektocht reist een slang – zonde! – mee, passeert ze een kruis met Christus en schuilt ze in een kapel waar een Mariabeeld staat. Anna’s geloof lijkt te wankelen: “De Heere heeft ons iets te zeggen,” zei de dominee altijd, maar deze Heer wilde helemaal niets zeggen, tegen helemaal niemand.’ Goedbloed schrijft krachtig en met vaart. Het verhaal wordt steeds beklemmender, wat maakt dat je wilt doorlezen. Maar het wordt ook vager. Wil Anna boven op de berg de ezel doden als een offer? Draait zij zelf volledig door? Ze vertelt scènes over een oudere Jens die schaak speelt en taart bakt, terwijl haar ouders in haar studentenkamer op bezoek komen. Verliest ze haar geloof in God? Of wil ze haar broer achterna? Een ding is duidelijk: zoveel schuldgevoel kan een mens niet aan.
3 boekies
Boekgegevens
Liesbeth Goedbloed, Broeder Ezel, Uitgeverij Mozaïek, ISBN: 9789023955269, 192 pagina’s (€ 19,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie 7 januari 2019.
