Nieuwsgierige blik van een reiziger

In Honorair kozak doorkruist Tommy Wieringa de wereld en deelt hij zijn observaties in een honderdtal verhalen. Door zijn nieuwsgierige blik wordt het onbijzondere opeens bijzonder.

Wieringa blijkt een doorgewinterde reiziger, die uiteenlopende plaatsen als Addis Abebba, Tanger, New York, Madrid, Boedapest en Odessa aandoet. De taferelen die hij onderweg ziet beschrijft hij met de blik van een koele, afstandelijke observator. Hij richt zich daarbij niet op het ongewone of het afwijkende, maar heeft juist oog voor alledaagse gebeurtenissen. Zo mijmert hij tijdens zijn huwelijksreis over de wereld van de rijken als hij een jacht ziet liggen voor de kust van Elba, en kijkt hij vanuit de Tyrreense Zee toe hoe een bruidspaar in het water poseert en elkaar natspettert op bevel van de fotograaf. ‘De man en de vrouw voeren een reeks opdrachten uit die vreugde moeten verbeelden, opgetogenheid over de liefde en de dingen die ze elkaar vandaag hebben beloofd’, schrijft Wieringa. ‘Er is iets verdrietigs aan het schouwspel, dit optreden voor een publiek van straks, die later naar de foto’s kijken en met oh’s en ah’s het geluk zullen bevestigen.’ Deze nieuwsgierige, onderzoekende manier van waarnemen werkt goed. Wieringa laat je opnieuw kijken naar de wereld en zorgt dat je in alles iets bijzonders ziet.
Uit de verhalen spreekt een interesse in mensen en hun gedrag, hoe ze zijn gevormd door gebeurtenissen en hoe ze omgaan met wat het leven ze nog zal brengen. Wanneer de auteur in een bibliotheek in Toscane een kalende jongeman ziet, denkt hij terug aan zijn eigen worsteling met haarverlies in zijn studententijd: ‘De schok toen ik begreep dat ik, gebogen dromend, zelf vergrijsde tot geschiedenis…’
Dit soort nostalgische overpeinzingen vind je wel vaker terug in Honorair kozak, misschien omdat Wieringa de leeftijd van het terugkijken heeft bereikt. Het levert in elk geval mooie verhalen op, zoals de herinnering aan zijn eerste auto, een Toyota, die hij na jaren van trouwe dienst in Spanje een ravijn in reed. Ook mooi is het verhaal over zijn aankomst op Aruba, het eiland waar hij opgroeide, en waar hij na dertig jaar terugkeert.
De sfeerschetsen zijn altijd goed gekozen en zouden zo de aanzet tot een groot verhaal kunnen vormen: ‘Het was winter, het hotel lag naast een bouwput als een dode naast het graf, maar er spoelde nog luidruchtig water door de leidingen van zijn verwarmingssysteem.’ Soms is het taalgebruik echter wat overdreven: ‘Waar het leven een onophoudelijke aanwas leek te beloven, de schittering van almaar meer, zijn dit de eerste tekenen van een reductie die niet meer zal ophouden, zijn metgezel tot de laatste dag.’ Het is het enige minpunt aan deze indrukwekkende bundel.

Kozak

Boekgegevens

Tommy Wieringa, Honorair kozak, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 8625 1 (€ 19,99)

Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie november 2015

Berichten gemaakt 5283

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Gerelateerde berichten

Type je zoekwoorden hierboven en druk op Enter om te zoeken. Druk ESC om te annuleren.

Terug naar boven