In de maart-editie van de Boekenkrant publiceerden wij een interview met schrijfster Griet Op de Beeck. Wij spraken met haar over het Boekenweekgeschenk dat zij dit jaar mocht schrijven.
Ik ontmoet Griet Op de Beeck in een café in haar woonplaats Gent. Ze heeft haar hardloopkleren al aan, ondanks de regen is ze van plan haar geplande rondje meteen na ons gesprek te beginnen. Maar eerst vertelt ze honderduit over het Boekenweekgeschenk dat ze dit jaar schreef: Gezien de feiten.
Door Carien Touwen
Wat een eer, jij mocht dit jaar het Boekenweekgeschenk schrijven. Had je dat ooit verwacht?
‘Ik was door de CPNB uitgenodigd voor een etentje in Antwerpen. Je weet dat ze geen honderd vragen kunnen stellen, maar ik kon mij ook niet voorstellen dat het over het Boekenweekgeschenk zou gaan, zes jaar na mijn debuut. Het is bijzonder als die eer je te beurt valt, maar ik was ervan overtuigd dat het over een ander project zou gaan. Er schijnen schrijvers te zijn die al jaren een idee klaar hebben liggen, mochten ze ooit gevraagd worden, maar ik had dit echt niet zien aankomen.’
Hoe ben je vervolgens te werk gegaan?
‘Ik was nog bezig met mijn boek Het beste wat we hebben en ineens kwam dit ertussen gefietst. Dat was best stresserend, want ik heb nog nooit iets in opdracht geschreven. Nu was er opeens een deadline en moest ik mij aan een woordaantal houden. Herman Koch zei tegen mij: “Griet, je moet er niet over denken als een boek, maar alsof je een lang verhaal schrijft.” Dat is een geniale tip geweest. Mijn grote opdracht was om in dit beperkte aantal woorden mensen toch helemaal mee te krijgen. Het verhaal was echt heel anders geworden als ik hier een roman van had gemaakt.’
Hoofdpersoon Olivia staat in het verhaal voor de keuze: blijft ze waar ze is of wil ze toch iets anders met haar leven? Is dat iets wat jou bezighoudt; hoe mensen zich door zichzelf en hun omgeving tegen laten houden?
‘Ik denk dat heel veel mensen dat soort gedachten niet durven toe te laten. Tot er iets groots gebeurt waardoor ze niet anders kunnen. Dat vind ik een van de grote tragieken, dat er zo argeloos wordt doorgeleefd, alsof het nu eenmaal is zoals het moet zijn. Daar verzet ik me heftig tegen, en als ik dat niet had gedaan was mijn leven een stuk minder feestelijk geweest dan wat het nu is. Maar ik begrijp al die dilemma’s en angsten heel goed.’
Gezien de feiten speelt zich deels af in Afrika. Is het een bewuste keuze om het land niet bij naam te noemen?
‘Dat heb ik expres gedaan. Ik vind het beter dat het een mythische plek is en dat iedereen zijn eigen verbeelding kan gebruiken. Voor mezelf heb ik wel een land in gedachten gehad, maar het is totaal irrelevant voor het verhaal waar het precies is. Ik kan alles tot in detail beschrijven, maar dat is niet hoe ik schrijf, ik wil dat een personage zo dicht mogelijk bij de lezer ligt. Liever zet ik maar een paar vegen op papier en laat de rest aan de fantasie over.’
Je hebt recent nogal wat over je heen gekregen met de bekentenis over het misbruik van je vader. Hoe heb je al die aandacht beleefd?
‘Ik heb daar echt een ongelooflijke slag van gehad. Mijn mailbox puilde uit, met zowel negatieve als positieve reacties. Ik had er vooraf ook geen seconde aan gedacht dat mensen opeens anders naar Het beste wat we hebben gingen kijken. Ik heb alleen maar willen zeggen, ik ga een trilogie schrijven over heel veel onderwerpen, maar het bindende thema is misbruik. Ik mag daar met iets meer autoriteit over schrijven omdat ik zelf weet wat het is. Op de een of andere manier krijg ik dat niet uitgelegd en hangt er nu iets rond dat boek. Zo jammer.’
‘Het heeft ook impact op mij gehad, want het heeft alle emoties naar boven gebracht waar ik mijn hele leven al voor vreesde en dat was verschrikkelijk. Er is een reden waarom je dingen blijft wegstoppen. Ik ben echt onderuitgegaan voor een paar maanden, maar inmiddels gloort er weer wat licht. Ik zou het zo weer doen, hoe moeilijk het ook was.’
Heeft dit ook invloed gehad op je volgende boeken?
‘Ik heb de volgorde omgedraaid van de twee boeken die ik nog moet schrijven voor de trilogie, waarvan Het beste wat we hebben het eerste boek was. Ik heb inhoudelijk dingen herdacht: ik wist dat het taboe groot was, maar ben toch geschrokken van alle reacties. Als iemand een hand op de kont in een café aan de kaak stelt is het een heldin, maar als iemand misbruik van een vader openbaart, is de reactie heel anders. Misschien dat het komt omdat iedereen een vader heeft en veel mensen vader zijn, dat het dichterbij komt.’
‘Ik moet nog beginnen met schrijven van het tweede boek en heb nog nooit zo’n lange pauze gehad tussen verschillende romans. Normaal gezien was ik al lang weer bezig geweest, maar het ging nog niet. Ik moest mijn vertrouwen terugvinden. Gelukkig begint het weer te komen, maar eerst komt de Boekenweek eraan!’
Beeld: Esther Gebuis
Boekgegevens
Griet Op de Beeck, Gezien de feiten, Uitgeverij CPNB, ISBN9789059654617, 96 pagina’s (gratis bij besteding van €12,50 aan Nederlandstalige boeken tijdens de Boekenweek)
Over de rubriek ‘Krantenartikel’
Voor iedereen die nog geen abonnement heeft op de Boekenkrant of nog niet in staat is geweest een exemplaar op te halen bij de boekhandel plaatsen wij eens in de zo veel tijd een artikel!
