Interview: Anne-Gine Goemans

Een in zichzelf gekeerde Japanse man, een jonge veganist met een landrover, een exotische dame in een oudroze lammycoat en een 86-jarige non met een betonschaar. In Holy Trientje maken we kennis met een bont gezelschap personages, dat ten strijde trekt tegen de kernwapenindustrie.

Actievoeren is schrijfster en journalist Anne-Gine Goemans niet vreemd. Als ik haar opzoek in het dijkhuis in Spaarndam waar ze woont, begrijp ik waarom. Het geluid van overkomende vliegtuigen, waarover ze schreef in Glijvlucht, is er overweldigend en het prachtige uitzicht had er bijna plaatsgemaakt voor een Landal-vakantiepark. ‘Ik heb me altijd heel betrokken gevoeld bij de wereld en dat gevoel wordt alleen maar sterker,’ vertelt de auteur, die zich grote zorgen maakt over de tijd waarin we leven. ‘De gekte op de huizenmarkt, al die asociale media en het klimaat; ik vraag me af hoe het verder moet met de wereld.’

Strijdende nonnen
De discussie over kernenergie als oplossing voor het klimaatprobleem is een hot item, maar dat was het nog niet toen Goemans vier jaar geleden aan de roman begon. ‘Het idee voor Holy Trientje ontstond toen ik bezig was met mijn vorige boek Honolulu King, waarin een Japanse dame voorkomt die de atoombom op Hiroshima heeft meegemaakt. Toen ik mij hierin verdiepte, realiseerde ik mij hoeveel impact die bom heeft gehad en nog steeds heeft op de bevolking. En dat terwijl er slechts anderhalf procent tot ontsteking is gekomen. Heel veel mensen weten dat helemaal niet.’
Toen Goemans vervolgens een krantenbericht las over de Amerikaanse non Megan Rice, die op 82-jarige leeftijd samen met twee oudere heren de zwaarst beveiligde militaire basis van het land binnendringt, was de basis voor het boek gelegd. ‘Ik vond dat zo naïef en tegelijkertijd geweldig! Toen ze in 2016 vrijkwam, heb ik Rice opgezocht en gevraagd of ik haar verhaal mocht gebruiken voor mijn roman. Als ik mensen vertel dat ik een boek heb geschreven over kernwapens, haken ze af. Als ik zeg dat het over een non gaat die in actie komt tegen de kernwapenindustrie, krijg ik reacties als: “Ah, wat schattig!” En: “Heeft ze echt bestaan?” Zodra het over de verhalen van mensen gaat, komt het opeens heel dichtbij.’

Holy Trientje is echter niet geschreven vanuit het perspectief van de titelheld, een 86-jarige non uit Heemstede. ‘Het is hetzelfde als met God, die mag je ook niet afbeelden. Trientje is wie ze is en voelt zich geroepen in actie te komen in navolging van haar Amerikaanse voorbeeld. Ik wilde juist de verhalen vertellen van de slachtoffers, omdat we die niet kennen. Ik wilde laten zien wat er gebeurt als er een kerncentrale ontploft.’
Het eerste gedeelte van de roman kun je lezen als een verhalenbundel. Hierin maken we onder andere kennis met Yoshida, die de ramp op Fukushima meemaakte, en Bonnie, die op de Marshalleilanden dagelijks wordt geconfronteerd met de gevolgen van de kernproeven die de Amerikanen er uitvoerden. Ook leren we oud protestfotograaf Hansje en haar kleinzoon Arend kennen, de veganist met de landrover, die de dubbele moraal van deze tijd verbeeldt. ‘Eerst wilde ik Hansje ook mee laten doen met de overval op vliegbasis Volkel, de actie die in het tweede gedeelte van de roman, waarin alle personages samenkomen, wordt beschreven. Maar dat leek me toch niet geloofwaardig. Hansje is meer de toeschouwer, zoals wij allemaal eigenlijk. Pas als het water aan onze lippen staat, gaan we de barricades op.’

Toeschouwers
Hoewel Goemans in het verleden verschillende demonstraties hielp organiseren, bekent ze zelf ook een toeschouwer te zijn. ‘Ik durf heel veel. Zo ben ik voor research afgereisd naar besmette gebieden, waaronder Fukushima. Maar een militaire basis betreden waar ze mogen schieten, is mij een stap te ver.’ Bovendien heeft de auteur ook haar twijfels over het effect van dit soort acties. Goemans: ‘Je moet je stem laten horen en de straat opgaan, daar ben ik ook voor; de klimaatdemonstraties laatst vond ik echt een kentering. Blijkbaar voelt de huidige generatie weer de noodzaak te protesteren. Maar je moet niet de cliché-actievoerder gaan uithangen. Dan verlies je.’
Goemans bezoekt veel middelbare scholen waar ze met leerlingen in gesprek gaat over de onderwerpen die ze in haar boeken aansnijdt. ‘Dat is mijn manier van actievoeren. Ik denk niet dat door Holy Trientje kernwapens verdwijnen, absoluut niet, maar ik hoop wel dat lezers zich er door dit boek van bewust worden dat wij kernwapens hebben op Nederlandse bodem en wat er gebeurt als het misgaat. Verandering begint met bewustwording, daar ben ik echt van overtuigd.’

‘Zo’n boodschap moet je wel verpakken als een bonbon, anders gaat het zich tegen je keren, dan is de waarheid te afschuwelijk,’ benadrukt Goemans. ‘Ik probeer de meest erge dingen meteen te relativeren. Als Bonnie bijvoorbeeld vertelt dat ze als kind verkracht is door haar leraar, begint Tante Trientje een psalm te zingen. Ik had het allemaal loodzwaar kunnen maken, maar dat vind ik gemakzuchtig. Het is veel moeilijker om zware dingen licht te maken.’ Dat het beeld van het bonte gezelschap, dat midden in de nacht psalmen zingend Volkel binnenvalt, in eerste instantie een glimlach op je gezicht tovert, is dan ook precies de bedoeling.

Boekgegevens

Anne-Gine Goemans, Holy Trientje, Uitgeverij Ambo Anthos, 416 pagina’s (€ 22,99)

Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie september 2019.

Berichten gemaakt 867

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Gerelateerde berichten

Type je zoekwoorden hierboven en druk op Enter om te zoeken. Druk ESC om te annuleren.

Terug naar boven