Met meer dan 1400 lees- en luisterclubs en ruim 10.000 leden bewijst Senia dat lezend Nederland nog springlevend is. Hoe krijgen zij dat voor elkaar?
Door Mirjam Mulder
Senia is een vrijwilligersorganisatie die door heel Nederland leesclubs en muziek-luisterclubs opricht. Nieuwe clubs worden opgericht door een netwerk van ambassadeurs en vrijwilligers in werkgroepen stellen de keuzelijsten samen en zorgen voor de lees- en luisterwijzers. Ambassadeur Liesbeth Ram geeft ons een kijkje achter de schermen.
Voor wie zijn de leesclubs van Senia bedoeld?
‘Voor mensen die geïnteresseerd zijn in literatuur, filosofie of geschiedenis en graag hun leeservaring met anderen willen delen. De clubs zijn over het hele land verspreid en er komen nog altijd nieuwe bij. De grootste doelgroep is 50-plussers. Maar er is ook meer interesse bij jongere deelnemers: zo heb ik een leesclub opgericht in een kroeg met jongere deelnemers.’
Waarom wilde je graag ambassadeur worden?
‘Ik was werkzaam in de bibliotheek en ik had al kennisgemaakt met Senia, die in mijn bibliotheek informatiebijeenkomsten organiseerde. Ik vond dat een mooi initiatief en ik was vaak bij zo’n bijeenkomst aanwezig om de leeskringenservice van de bibliotheek te promoten. Ik heb toen al aangegeven dat als ik met pensioen ga, ik graag ambassadeur voor Senia wil worden. Ik wilde mijn vaardigheden en contacten nog graag inzetten. Ik vind het een uitdaging om met mensen, die elkaar niet kennen, een leesgroep op te richten. En als het lukt, dan ben ik helemaal tevreden!’
Wat houden jouw werkzaamheden precies in?
‘Een ambassadeur van Senia richt nieuwe leesclubs op en onderhoudt contacten met bestaande leesclubs in het werkgebied. Mijn werkgebied is Eemland: Amersfoort, Baarn, Leusden, Bunschoten, Woudenberg. Via het kantoor van Senia komen aanvragen bij mij binnen. Ik plaats nieuwe deelnemers in bestaande leesclubs, of ik organiseer een informatiebijeenkomst met als doel een nieuwe club op te richten. Afhankelijk van de aanvragen kan het literatuur, muziek, filosofie, kunstgeschiedenis, of biografieën zijn.
‘Informatiebijeenkomsten organiseer ik in samenwerking met de bibliotheek Eemland. Zij zorgen voor een ruimte en koffie, de boeken en de pr. Zelf verzorg ik een persbericht voor de plaatselijke krant. Ik vertel de deelnemers over het aanbod van Senia, de leeswijzers, en als het klikt, ga ik met de deelnemers aan de slag om vaste afspraken te maken: frequentie, vast dagdeel, data, contactpersoon, wie bijt de spits af om als eerste de bijeenkomst te leiden, en waar komen de deelnemers bij elkaar. Als laatste komt de keuze van de titels uit de keuzelijst van Senia. We komen er altijd uit.’
Wat vind jij zelf het leukst aan het deelnemen aan een leesclub?
‘Ik heb een vaste leesclub. Wij zijn met negen vrouwen. Mijn favoriete moment is het begin en het einde van de avond. Dan vraag ik de deelnemers om in één of twee woorden aan te geven wat het boek met hen deed en een waardering. Aan het eind van de avond komt de waardering terug. Dan is het leuk om te horen of de meningen zijn veranderd of ongewijzigd gebleven. Iedereen vindt het fijn om een boek eens lekker uit te pluizen. Vaak spelen de levenservaringen een rol in de discussies. Dan is het fijn dat je een leeswijzer hebt met discussiepunten, zodat er meer diepgang in de gesprekken kan ontstaat.’
Hoe kies je een geschikt boek voor een leesclub?
‘We zoeken uit de keuzelijst van Senia en de titels die het meeste scoren, worden uitgekozen. We lenen leeskoffers van de bibliotheek, de titels moeten voorradig zijn. Een boek dat mij nog goed bijstaat is Het einde van de eenzaamheid van Benedict Wells. Een jonge schrijver die zo mooi verdriet, rouw, liefde en hoop kan weergeven. Het verhaal en ook de taal raakte mij, ik moest een traantje laten bij bepaalde passages.’
Komt het ook weleens voor dat de meningen erg uiteenlopen?
‘De meest verhitte discussies gingen over het boek van Stefan Brijs, De engelenmaker. De reacties varieerden van “walgelijk boek”, “kon het niet meer uitlezen” tot “fantastisch”, “meesterlijk”. Ik vond het bij tijden smakeloos, griezelig, maar ook heel intrigerend. Post voor mevrouw Bromley van Stefan Brijs vond ik daarentegen een prachtig boek, maar dat had ook te maken met het onderwerp, de Eerste Wereldoorlog, dat mij meer aansprak dan De engelenmaker.’
Hoe verklaar jij de aantrekkingskracht van Senia?
‘Met elkaar over boeken praten is een prettige bezigheid. Het delen van de leeservaringen en het directe contact dat je met elkaar hebt. Er is veel waardering voor de leeswijzers en muziekwijzers en de excursies. En er ontstaan vriendschappen: met elkaar naar een boekverfilming gaan, een museum bezoeken, een theatervoorstelling, noem maar op.’
Benieuwd geworden? Kijk voor meer informatie op www.senia.nl.
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie september 2020.
Fotografie: Luc Satter voor Bibliotheek Eemland
